Okul Olgunluğu ve İlkokul 1.Sınıfa Başlamanın Ertelenmesi
Çocuğun ilkokula başlaması hiç şüphesiz veliler için heyecan verici bir durum olmakla birlikte çocuğun hayata ilk adımını attığı aşamadır. Zira çoğu yenilikleri bu aşamada tadar; yeni kurallar, sosyual ortam, akademik başarı sergilenmesi gereken yaşantılar vb. bütün bu durumlara uyum sağlayabilmesi için kimi becerilere sahip olması gerekmektedir. Bu yazımızda okul olgunluğu ve ilkokula başlamanın ertelenmesi için gereken şartlara yer verilmiştir.
OKULA HAZIRLIK BÜLTENİ
Okul Olgunluğu Nedir?
Okul olgunluğu, çocuğun bedensel, zihinsel, sosyal ve duygusal olarak ilkokula başlamaya hazır hale gelmesi demektir. Yani sadece yaşının 6-7 olması yetmez. Çocuğun artık okuldaki kurallara uyacak, öğretmenini dinleyecek, arkadaşlarıyla geçinecek ve öğrenmeye açık bir gelişim seviyesinde olması gerekir.
Okul Olgunluğu Olan Çocuk Şunları Yapabilir:
· Kalem tutup basit çizimler, boyamalar yapabilir.
· Kendi başına tuvalet ihtiyacını karşılayabilir.
· Dikkatini bir etkinlik üzerinde en az 10-15 dakika sürdürebilir.
· “Kitabını aç, adını yaz” gibi yönergeleri anlayıp yapabilir.
· Annesinden babasından ayrılıp öğretmeniyle uyumlu çalışabilir.
· Sıra bekleme, paylaşma, kurallara uyma gibi sosyal beceriler gösterebilir.
Neden Önemlidir?
Çocuk eğer okula başlamaya hazır değilse; zorlanabilir, başarısız hissedebilir, okula ve öğrenmeye karşı olumsuz tutum geliştirebilir. Hazır olduğunda ise hem öğrenir hem de okulda mutlu olur.
Kısacası Şu Sorunun Cevabıdır:
“Bu çocuk okula başlayınca hem öğrenir hem de mutlu olur mu?”
İlkokul 1. Sınıfa Başlayacak Çocuklar Okula Hazır mı?
Okula başlamak, her çocuk ve aile için heyecan verici bir dönemdir. Fakat sadece yaşı geldi diye bir çocuk okula başlamaya hazır sayılmaz. Hem bilişsel (akıl) hem de duyuşsal (duygu) gelişimi okula başlamaya uygun seviyede olmalıdır.
Bilişsel (Zihinsel) Hazırlık Nasıl Anlaşılır?
Çocuğun okula hazır olduğunun en önemli göstergelerinden biri, zihinsel gelişim düzeyidir. Aşağıdaki beceriler genellikle beklenir:
· Renkleri, şekilleri ve temel sayıları bilmesi
· 1’den 10’a kadar sayabilmesi
· 15-20 dakika dikkatini bir etkinlikte tutabilmesi (boyama, dinleme, oyun)
· “Kalemini çıkar, defterini aç, yaz.” gibi yönergeleri uygulayabilmesi
· Benzer ve farklı şekilleri ayırt edebilmesi
· Dün, bugün, yarın gibi zaman kavramlarını doğru kullanabilmesi
(Güzel ve Özyurt, 2018)
Bu özellikler, çocuğun okuma-yazma sürecine daha kolay adapte olmasını sağlar.
Duygusal ve Sosyal(Duyuşsal) Hazırlık Nasıl Anlaşılır?
Çocuk okula sadece zihniyle değil, duygularıyla da hazır olmalıdır. Duygusal ve sosyal açıdan hazır olan bir çocuk:
· Annesinden babasından ayrılırken çok zorlanmaz
· Sıraya girmeyi, beklemeyi, paylaşmayı bilir
· Duygularını sözel olarak ifade edebilir: “Üzüldüm, sinirlendim, sevindim, mutlu oldum” gibi
· Küçük başarısızlıklarda hemen pes etmez
· Arkadaşlarıyla oynayabilir, iş birliği yapabilir
Okul bir eğitim yeri olduğu kadar bir sosyal öğrenme alanıdır. Çocuğun duygusal hazırlığı, okula uyumunu doğrudan etkiler.
NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
· Her çocuk aynı hızda gelişmez.
· İlk günlerde zorlanmak doğaldır.
· Çocuğu başkalarıyla kıyaslamamak önemlidir.
· Anne-baba desteği, çocuğun okul sevgisini artırır.
VELİLERE TAVSİYE KUTUSU
· Çocuğunuzun en çok ihtiyacı olan şey, sizin sabrınız ve desteğinizdir.
· “Sen yaparsın, sana güveniyorum.” gibi olumlu cümleler ona güç verir.
· Zorlandığında yanında olduğunuzu hissettirin.
· Acele etmeyin, zamanla alışacaktır.
Birlikte başaracaksınız!
KAYNAKÇA
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2023). Okula Hazır Bulunuşluk Rehberi.
Güzel, N. ve Özyurt, M. (2018). Okul Öncesi Eğitimi Alan Çocukların Okul Olgunluğu Düzeylerinin ve Okul Olgunluğuna İlişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 14(3), 1250-1267.
Alakoç Pirpir, D., Soydan, S. ve Angın, E. (2016). Birinci Sinif Öğrencilerinin Okul Olgunluk Düzeylerini Yordayici Bazi Değişkenler. Ankara: Pegem Akademi. DOI: http://dx.doi.org/10.14527/9786053183563b2.030
1. Sınıf Kayıt Erteleme (Anasınıfı uzatma) İşlemleri
Veli başvurusunun ardından okul müdürlükleri 69, 70 ve 71 aylık olanlar öğrencileri veli dilekçesine bağlı olarak okul öncesi eğitime yönlendirebilir veya kayıtlarını bir yıl erteleyebilir.
72 - 77 aylık olan özel gereksinimli olan öğrencilerden geçerli sağlık raporu (e-rapor formatında) bulunan öğrencilerin Okul Öncesi Eğitiminin uzatılması işlemleri RAM tarafından yapılmaktadır. Öğrencisi bu yaş aralığında olan velilerin Rehberlik ve Araştırma Merkezimize başvurmaları gerekmektedir.
2025 - 2026 Eğitim Öğretim Yılı Okula Başlama Yaşı Kayıtların Yapıldığı Yılın Eylül Ayı Sonu (30/09/2025) itibarıyla hesaplanır.
Öğrencinin takvim yaşına göre 2025 - 2026 Eğitim ve Öğretim yılında Okula Kayıt durumunu e-okul yaş hesaplama adresinden öğrenebilirsiniz( E okul yaş hesaplama için tıklayınız... )
Sağlık Raporlarının e-Rapor olarak düzenlenmesine dikkat edilmelidir. Sağlık Raporun Teşhis - Tanı kısmında mutlaka bir yetersizlik türü yazmalıdır.
İLGİLİ MEVZUATLAR
1) OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE İLKÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ
a) İlkokulların birinci sınıfına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 69 ayını dolduran çocukların kaydı yapılır. Ayrıca 66, 67 ve 68 aylık çocuklardan velisinin yazılı isteği bulunanlar da ilkokul birinci sınıfa kaydedilir.
b) Okul müdürlükleri, yaşça kayıt hakkını elde eden çocuklardan 66, 67 ve 68 aylık olanları velisinin vereceği dilekçe ile isteğe bağlı ilkokula başlayabilir; Okul müdürlükleri, yaşça kayıt hakkını elde eden çocuklardan 69, 70 ve 71 aylık olanları velisinin yazılı talebi bulunması halinde okul öncesi eğitime yönlendirir veya kayıtlarını bir yıl erteleyebilir.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ
34. Maddesi 5.fıkrası "Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerden kayıtların yapıldığı yılın Eylül ayı sonu itibarıyla 68 ayını tamamlamış 79 aydan gün almamış olan ve ilkokula başlamaya hazır olmadıklarını ''Durum Bildirir Tek Hekim Sağlık Raporu'' ile belgeleyen öğrencilerin Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu doğrultusunda okul öncesi eğitime 1 yıl daha devamları sağlanır.
2025-2026 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 1. SINIFA BAŞLAMA YAŞI HESAPLAMA TABLOSU
|
BİRECİK REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ |
||||
|
DOĞUM AYI |
DOĞUM YILI |
30.09.2025 TARİHİ İTİBARİ İLE KAÇ AYLIK OLACAĞI |
KAYIT DURUMU (TİPİK GELİŞİM GÖSTEREN ÖĞRENCİLER) |
KAYIT DURUMU (ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÖĞRENCİLER) |
|
MART |
2019 |
78 |
İLKOKULA KAYIT ZORUNLU |
İLKOKULA KAYIT ZORUNLU |
|
NİSAN |
2019 |
77 |
İLKOKULA KAYIT ZORUNLU
|
RAM RAPORU İLE ERTELENEBİLİR.
|
|
MAYIS |
2019 |
76 |
||
|
HAZİRAN |
2019 |
75 |
||
|
TEMMUZ |
2019 |
74 |
||
|
AĞUSTOS |
2019 |
73 |
||
|
EYLÜL |
2019 |
72 |
||
|
EKİM |
2019 |
71 |
VELİ DİLEKÇESİ İLE ERTELENEBİLİR.
|
|
|
KASIM |
2019 |
70 |
||
|
ARALIK |
2019 |
69 |
||
|
OCAK |
2020 |
68 |
İSTEĞE BAĞLI VELİ DİLEKÇESİ İLE 1. SINIFA KAYIT YAPTIRABİLİR.
|
|
|
ŞUBAT |
2020 |
67 |
||
|
MART |
2020 |
66 |
||
